افزودن به سبد خرید

---

 

به من می‌گن ارباب!

 

آثول فوگارد، نمایشنامه‌نویس اهل آفریقای جنوبی، کارش را در دنیای تئاتر با بازیگری آغاز کرد. همسرش، شیلا میرینگ، بازیگر بود و در واقع همو علاقه‌ی فوگارد را به تئاتر برانگیخت. فوگارد در سال ۱۹۵۶ کارش را با گروه تئاتری «شرکت سرپنت» در کیپ‌تاون آغاز کرد. او که خود سفیدپوست بود، در نخستین روزهای کار در این شرکت با موزیسین و بازیگری سیاه‌پوست به نام «زیکس موکائه» آشنا شد. موکائه بر این اعتقاد بود که بنابر سنت آفریقا این‌که یکی نمایشنامه بنویسد و دیگران آن را روی صحنه ببرند، محلی از اعراب ندارد و باید رویکردی جمعی به درام داشت. فوگارد نیز در نخستین تلاش‌های خود همین ایده را پی می‌گرفت و درام را از درون کار جمعی بازیگران بیرون می‌کشید. در عین حال، بازیگران سیاه‌پوست و سفیدپوست را کنار هم روی صحنه می‌برد، مسئله‌ای که از سوی رژیم آپارتاید پذیرفتنی نبود. ضمن این‌که خود در نمایشنامه‌هایش به‌صراحت سیاست‌های نژادی حاکم بر کشور خود را به چالش می‌کشید و مدام به مسائل نژادی می‌پرداخت. «ارباب هارولد و پسرها» نمونه‌ای از این مواجهه‌ی انتقادی فوگارد با مسائل نژادی را به نمایش می‌گذارد. در این نمایشنامه که با ترجمه‌ی داود زینلو و از سوی انتشارات افراز منتشر شده، هالی، پسر نوجوان مالکان سفیدپوست رستوران، به سم، پیشخدمت سیاه‌پوست، بیش‌تر وابسته است تا به پدرومادر خودش. رابطه‌ی هالی با پدرش که الکلی است و بستری شده، این موضوع را بغرنج‌تر می‌کند. در سال‌های آپارتاید، سفیدپوستان تحت هر شرایطی، حتی اگر مانند پدر هالی الکلی بودند، از سیاه‌پوستان ولو این‌که زیرک‌تر و توانمندتر و بخشنده‌تر باشند، برتر و بالاتر به حساب می‌آمدند. مسئله وقتی پیچیده‌تر می‌شود که هالی احساس خود را درباره‌ی پدرش با سم در میان می‌گذارد، اما سم او را سرزنش می‌کند و همین رابطه‌ی آن‌ها را شکرآب می‌کند. هالی از موضعی نژادی با سم برخورد می‌کند و از این پیشخدمت سیاه‌پوست می‌خواهد او را «ارباب هارولد» خطاب کند. قاعدتاً همین حال‌و‌هوای حاکم بر نمایشنامه بود که رژیم آپارتاید را بر آن داشت تا برای مدتی اجرای آن را در آفریقای جنوبی ممنوع کند. «ارباب هارولد و پسرها» به‌نوعی بیانیه‌ی شخصی فوگارد بود و نشان می‌داد چگونه آپارتاید حتی به شخصی که حقوق سیاه‌پوستان را به‌رسمیت می‌شناسد، آسیب می‌زند. از فوگارد نمایشنامه‌های «درسی از اَلُس» و «آواز دهکده» نیز با ترجمه‌ی فارسی و از سوی انتشارات افراز منتشر شده است. با هم پاره‌ای از «ارباب هارولد  و پسرها» را می‌خوانیم:

 

هالی                          [همان‌طور که هالی به‌دنبال چیزی برای گفتن می‌گردد، سکوتی کوتاه همه‌جا را فرامی‌گیرد] برای شروع، چرا تو هم مثل ویلی شروع نمی‌کنی و من رو ارباب هارولد صدا نمی‌زنی؟

سم                            جدی می‌گی؟

هالی                          [با عصبانیت] پس فکر می‌کنی برای چی این رو گفتم؟

سم                            و اگه صدات نکنم؟

هالی                          ممکنه شغلت رو از دست بدی.

سم                            [با صدایی آرام و با احتیاط]  اگه وادارم کنی یک‌بار این رو بگم، دیگه هیچ‌وقت با اسم دیگه‌ای صدات نمی‌کنم.

هالی                          خب؟ [هالی با حالتی تهاجمی با سم رودررو می‌شود] اینی که گفتی یعنی تهدید؟

سم                            فقط دارم می‌گم اگه وادارم کنی چه اتفاقی می‌افته. تو باید تصمیم بگیری که معنی‌اش برای تو چیه.

 

 

خرید از اپلیکیشن افراز با ۲۰درصد تخفیف

http://ebook.afrazbook.com

 

---

مشاهده همه کتابهای مرتبط

---