مروری بر کتاب «تئاتر زرتشتیان ایران (۱۳۰۰ تا ۱۳۵۷ خورشیدی)» نوشته‌ی نسرین خنجری

تئاتر زرتشتیان در گذر زمان

در میان اقلیت‌های دینی که در ایران زندگی می‌کنند، زرتشتیان از جایگاه ویژه‌ای برخوردارند. هرچه باشد، زادگاه دین آن‌ها ایران است و آن‌ها بیش از هر کس دیگری خود را متعلق به این آب و خاک می‌دانند. دیگران هم همین نگاه را به زرتشتیان دارند و آن‌ها را به‌عنوان کسانی که حامل دورترین پیام‌های روزگار باستان هستند، ارج می‌نهند. در واقع، از عصر مشروطه که زرتشتیان در وقایع آن حضوری چشمگیر و همدلانه داشتند، این اقلیت دینی به‌مرور جایگاه خود را در عرصه‌های اجتماعی به دست آورد و به‌پشتوانه‌ی حمایت‌های فرهنگی و اقتصادی همکیشان خود در هندوستان توانست روی پای خود بایستد و نقشی جدی‌تر در جامعه‌ی ایران بازی کند. این‌گونه بود که هنرمندان زرتشتی نه‌تنها همگام با دیگر هنرمندان ایرانی در تحولات هنرهای نمایشی در کشورمان نقش مهمی ایفا کردند، بلکه همچنین گاه و بیگاه در جامعه‌ی کوچک خود و به‌مناسبت‌های مختلف به تئاتر توجه ویژه‌ای نشان داده‌اند. نسرین خنجری در کتاب «تئاتر زرتشتیان ایران (۱۳۰۰ تا ۱۳۵۷ خورشیدی)» که در مجموعه‌ی «تئاتر ایران در گذر زمان» از سوی انتشارات افراز چاپ شده، کوشیده است نگاهی از درون به جایگاه هنر نمایش نزد این اقلیت دینی در دوره‌ی معاصر داشته باشد. خنجری در مقدمه‌ی خود بر این کتاب نوشته است: «از زرتشتیانی که به جریان کلی تئاتر پیوستند، به‌صورت پراکنده و در منابع مختلف نامی آمده است... اما از آن جریان جدا، و ویژگی‌ها و آداب و هنرمندان آن هرگز مطلبی مدون نگاشته نشده است... از این رو، کتاب پیش رو بر آن است تا با گردآوری و سنجش انتقادی مطالب و اطلاعات محدود نوشته شده یا به‌جامانده در تاریخ شفاهی، تا حد ممکن به ثبت و تدوین فعالیت‌های هنرمندان جامعه‌ی زرتشتی‌ ایران در سال‌های ۱۳۰۰-۱۳۵۷ خورشیدی در شهرهای عمده‌ی زرتشتی‌نشین کشور بپردازد.» کتاب ضمن بررسی فعالیت‌های تئاتری زرتشتیان در شهرها و دوره‌های مختلف با پیوستی مشتمل بر «دو نمایشنامه‌ی تاریخی و یک ترجمه از ارباب افلاطون شاهرخ» و «چهار نمایشنامه‌ی تاریخی از خداداد خنجری» به پایان می‌رسد. با هم فرازی از کتاب «تئاتر زرتشتیان ایران (۱۳۰۰ تا ۱۳۵۷ خورشیدی)» را می‌خوانیم:

در جلسه‌ی مجمع عمومی زرتشتیان در تاریخ جمعه دهم فروردین‌ماه ۱۳۲۴ که برای تجدید انتخابات انجمن تشکیل شده بود، بنا بر نیاز احساس‌شده در جامعه و با اکثریت آرا رأی بر آن شد که کارمندان انجمن، مسئول و مأمور تأسیس باشگاهی برای استفاده‌ی همگانی جماعت زرتشتی باشند (هوخت، ۱۳۲۹، شماره ۳:۱۰). نخست قرار بر آن بود که کمیسیونی از انجمن، مسئول جمع‌آوری مبلغ لازم برای ساختمان باشگاه از کمک‌های خیراندیشان جامعه باشد. در همان جمع ابتدایی مبلغ بیست‌هزارتومان از خیراندیشان حاضر گردآوری شد، و ارباب رستم گیو نیز وعده داد که اگر برای خرید اثاثیه‌ی لازم برای باشگاه یکصدهزارتومان جمع شود، ایشان هزینه‌ی ساختمان را می‌پردازد. اما گویا به‌دلیل مهیانشدن یکصدهزارتومان، این قضیه مسکوت ماند.

خرید از اپلیکیشن افراز با ۲۰درصد تخفیف

http://ebook.afrazbook.com